Wanda Straatman wil bestuurders in de zorg wakker schudden: “Je zit op goud, benut het!”

Met nog zes arbeidsjaren te gaan, trok Wanda Straatman haar stoute schoenen aan en ontwikkelde ze een bijzonder en succesvol leiderschapsprogramma voor VU medisch centrum. Zelfs zes jaar ná haar pensioen inspireert het thema zelfactualisatie haar nog dagelijks, daarom sloot ze zich afgelopen jaar aan bij TIZ. “Bij veel mensen smeult er een vuurtje om te gaan doen waar ze écht gelukkig van worden. Ik wakker dat graag aan.”

Wanda doet zoveel mogelijk dingen waar ze energie van krijgt. Mensen ondersteunen in het hervinden van wat werkelijk belangrijk voor hen is, is één van die dingen, evenals het proberen te verbeteren van de beeldvorming jegens oudere medewerkers.

Nijpend tekort

“De tijd is rijp,” aldus Wanda. “We kunnen er niet meer omheen. Er is zo’n nijpend personeelstekort, zeker ook in de zorg, dat we echt anders moeten gaan kijken naar senior personeel. Je zit op goud, benut het! Al die ervaring kunnen we goed gebruiken en er tegelijkertijd jongere medewerkers mee ondersteunen. Dat vergt een positievere houding van bestuurders en mensen in de lijn. Een blik die verder gaat dan het verplichte generatiebeleid.”

Ieder zijn verantwoordelijkheid

Organisaties moeten volgens haar flexibeler worden zodat het aantrekkelijker wordt om er te werken. “Er zijn teveel protocollen, procedures en vastgeroeste gewoontes die een keurslijf vormen. In plaats daarvan zou het goed zijn om te kijken naar wat er anders en wél kan.” Ook de medewerkers hebben een verantwoordelijkheid als het gaat om hun werkplezier, meent Wanda. “Je moet zelf de regie pakken in plaats van je afhankelijk opstellen. Het begint bij het besef dat je iets te bieden hebt. Dat je ergens goed in bent waarmee je een waardevolle bijdrage kunt leveren. Zodra je weet wat dat is en daar volledig voor durft te gaan, dan zul je merken dat veel dingen vanzelf lijken te gaan. Het klopt.”

                                                                                       “Bitterheid vergalt vrijheid”

Een einde met impact

Wanda heeft veel mensen in coaching gehad die op een moeizame manier hun loopbaan zijn beëindigd. “Ze zaten op een zijspoor of zijn daar op gezet. Op die manier je loopbaan afsluiten heeft veel impact op je leven als gepensioneerde, dat gun ik niemand. Bitterheid vergalt vrijheid. Door bepaalde keuzes te maken kun je je laatste arbeidsjaren positief inrichten, waardoor je je pensioen de vibe geeft die erbij hoort.

Smeulend vuurtje

De zelfstandig coach kan na al haar werkzame jaren vaststellen dat het verlangen naar zelfactualisatie - het beste uit jezelf halen - bij iedereen speelt, maar dat veel mensen opgeven zodra ze beren op de weg zien. “Ik probeer dat vuurtje aan te wakkeren en ondersteuning te bieden in het ‘hoe’. Want als je weet hoe je belemmeringen kunt overwinnen en los kunt laten, dan is er ineens zoveel meer mogelijk.”

Snel tot de kern

Haar passie voor dit thema bracht Wanda afgelopen jaar bij TIZ. “Toekomst In Zicht biedt een kort en krachtig programma waarmee je bewustwording en zelfregie bij medewerkers stimuleert en dat hen helpt om een concreet toekomstplan voor zichzelf te maken. Ter voorbereiding op een TIZ-talk met bijvoorbeeld mij als coach, vult de deelnemer een aantal vragenlijsten in die inzicht geven in competenties, capaciteiten en wensen.

Aanvankelijk had ik mijn twijfels bij die testen. Ondanks hun wetenschappelijke basis gaf ik er altijd voorkeur aan om zo min mogelijk te sturen. Maar toen ik er eenmaal mee ging werken, besefte ik dat de uitkomsten van de tests een heel direct aanknopingspunt geven voor een goed gesprek. Ik kan hierdoor snel tot de kern komen en in korte tijd veel impact maken. Dat vind ik geweldig!”

             “Houd op met leven naar verwachtingen en doe wat je echt wil doen”

Stoute schoenen aan

Waar het enthousiasme voor persoonlijke ontwikkeling vandaan komt, weet Wanda wel. “Ik heb ook hulp gekregen om anders in het leven te staan en dat heeft mij zoveel gebracht, dat gun ik iedereen! Ik ben in een vroeg stadium gaan nadenken over afbouwen, zodat ik kon  afpellen: wat wil ik ECHT doen. Dat was een leiderschapsprogramma ontwikkelen voor de zorg. Ophouden met leven naar verwachtingen en doen wat je echt wil doen. Een bijzonder programma voor een academisch ziekenhuis, maar ik dacht ‘eens kijken hoever ik kom’. Het werd een groot succes. Ik kijk daar met veel plezier op terug.”

TIZ tijd voor positiviteit

Inmiddels telt TIZ meer dan 30 TIZ-Talkers en hebben honderden medewerkers een toekomstplan gemaakt en laten doorrekenen. “De ervaringen zijn heel positief, maar vaak blijft het vervolgens stil in de organisatie. Het kwartje dat TIZ meer is dan een instrument moet nog vallen. Het gaat om de gedachte erachter, om de overtuiging dat iedereen - ongeacht zijn of haar leeftijd - kan bijdragen aan het grote geheel en dat we dat volop moeten ondersteunen en benutten. Daarom ben ik op zoek naar bestuurders die het lef hebben om dit avontuur aan te gaan. Om de menselijke maat weer terug te brengen in het systeem. Niet alleen omdat het moet, maar vooral ook omdat het veel leuker is om zo te werken. ik heb er vertrouwen in dat het gaat werken. De tijd is daar!”